Historia herbaty w pigułce

     Herbata jest napojem znanym w Chinach od bardzo dawna. Pierwsze pisemne wzmianki o tej roślinie pochodzą z III wieku p.n.e. Traktowana była wówczas jako lek i środek wzmacniający. Chińczycy strzegli swojej tajemnicy herbaty dosyć długo. Dopiero ok. 803 roku n.e. mnich Dengyo Daishi przewiózł pierwsze nasiona oraz suszone liście rośliny herbacianej do Japonii, gdzie Cesarz Saga tak zachwycił się przygotowanym napojem, że rozkazał uprawiać herbatę w kilku prowincjach. Jednak na dobre w Japonii herbata pojawiła się ok. XII wieku, kiedy po okresie napiętych stosunków między Japonią, a Chinami i okresie niełaski w jakim się znalazła herbata (uważana za chiński wynalazek), nasiona tej rośliny wróciły za sprawą japońskiego mnicha Eisai, na dwór cesarski.

 

     Kultura picia herbaty rozwijała się w obu krajach jednocześnie, ale to w Japonii przetrwały obrzędy związane z jej piciem. To tu narodziła się ceremonia picia herbaty, zwana Cha-no-yu, czyli Droga Herbaty, która do dzisiaj jest kultywowana. Jest to sztuka, która oznacza się umiłowaniem do piękna. Jest to „kult oparty na adoracji piękna istniejącego pośród przyziemnych realiów codziennej egzystencji” (Okakura Kakuzo)

     Wydawać by się mogło, że liście herbaty do Europy trafiły przez Wielką Brytanię. Tymczasem w 1636 r. liście herbaty na Stary Kontynent przywieźli na swoich statkach Holendrzy i rozprowadzali je dalej do Włoch, Francji, Niemiec i Portugalii. Do Anglii herbata trafiła w 1658 roku za sprawą Thomasa Garraway'a, kupca i właściciela sklepu w Londynie. Jednak ze względu na swoją wysoką cenę była napojem ludzi z wyższych sfer, w przeciwieństwie do Holandii, gdzie używana była we wszystkich klasach społecznych. Natomiast we Francji i Niemczech w tamtych czasach herbata przegrywała z kawą. Na początku XVII wieku herbata pojawiła się w Rosji jako dar cesarza Chin dla cara Aleksandra, a w 1698 roku rozpoczął się regularny handel między tymi państwami. Wtedy ruszyły w drogę karawany. 200 - 300 wielbłądów wiozło do Chin futra, by w drodze powrotnej zabierać skrzynie zawierające duże ilości drogocennych liści. Przewóz zajmował około 16 - 18 miesięcy, co przyczyniało się do bardzo wysokiej ceny herbaty. Dopiero otwarcie kolei transsyberyjskiej w 1903 roku przyśpieszyło znacząco czas transportu.